Soma'nın adıyla ilgili kesinleşmiş bir bilgiye sahip değiliz. Bir söylenceye göre; "Sumak" adlı bir yerleşim biriminde yaşayan halk, şiddetli bir deprem sonrasında, şu an bulundukları alana taşınmışlar ve buraya da Soma adını vermişlerdir. 

Türk Dil Kurumu Sözlügünde de "soma" sözcügünün açıklaması : ilk damıtılan ve içinde anason bulunmayan rakı biçimindedir. 

Eski Yunanca'da ise "soma" kelimesi : Gövde, cisim, madde, beden, cüsse, vücut hücrelerinin tamamı, cemaat, cemiyet, takım, ekip ve insan vücudu gibi bir çok anlama gelen bir kelime olarak karşımıza çıkıyor. 

Sayın Osman BAYATLI'nın yaptığı yoğun araştırmalar sonucunda (Bergama Krallığı), eski adı GHARMA olan Soma Kasabası'nın ilk kuruluş yerinin, Darkale (Tarhala) köyü çevresi olduğu düşünülüyor. Yerleşimin zamanla Darkale'ye (Tarhala'ya) ve oradan da Yassıtepe'ye kaymıştır. Yassıtepe'ye yönelen yerleşim Darkale aleyhine bir gelişme göstermiş ve zamanla ilçe merkezi bile yer değiştirmiştir. 

Bir çok uygarlığın, Soma yakınlarında ve komşu ilçelerde bıraktığı izlerden : Hititlerin, Akaların, Lidyalıların, İranlıların, Makedonyalıların, Bergama Krallığının, Romalıların, Bizanslıların, Selçukluların, Karasioğullarının ve Osmanlıların bu topraklarda yaşadıklarını anlıyoruz. 

Manisa'ya bir saat uzaklıkta Akpınar'da Hititler'e ait "Kubaba" dedikleri kabartma kaya, Yunanlılara ait Kybele ve Manisa yakınlarına kadar bu uygarlıklara ait çeşitli bulgular vardır. Akalar ve Dorlar'ın Anadolu'ya geçmesinden sonra Hititler'in bu toprakları terk ettiği ardından da bu toprakta Akalar'ın hüküm sürdüğü varsayılıyor. 

M.Ö. 655 – 546 yılları arasında Lidyalılar'ın eğemenliğinde olduğu düşünülen Soma'da, Lidyalilar'a ait herhangi bir eser ya da bulguya rastlanmamasına rağmen Manisa Müzesinde Lidyalilar'a ait bir kitabe, bize bu topraklarda ya da yakınlarında yaşadıklarına dair bir ipucu veriyor. 

XI. yy'da kurulan Selçuklu imparatorluğu'nun ikinci hükümdarı Alparslan 1063 yılında Anadolu'ya akınlarda bulunmaya başladı. Doğu Anadolu'ya çeşitli akınlar yaptığı sırada, Bizans ordusunun harekete geçtiğini duyup geri çekildi. 26 Ağustos 1071 yılında Malazgirt'te Bizans'ın geçilemez denilen savunmasını altüst etti. 1081 yılında Selçuklular Iznik'i başkent yaptılar, ama Soma 95 yıl daha Bizanslıların sınırlarında kalacaktı. 1194 yılında Soma, Anadolu Selçuklu Devleti'nin topraklarına dahil oldu. 1261 yılında Soma ve dolayları bir süre için tekrar Bizans sınırları içine girdi. 

1336 yılında Karasi'nin Osmanlılar tarafından parça parça işgal edilmesinden sonra Soma ve dolayları da artık Osmanlı topraklarında yer alıyordu. 

1336 yılında Soma 'Sancak Merkezi' ilan edildi. Ankara Savaşı sonrasında "Beylikler" tekrar türemeye başladı. Hızır Şah Bey Manisa'ya girip Saruhan Beyliği'ni kurdu. 1402 yılında Soma'nın da dahil olduğu bölge, Timurlenk tarafindan işgal edilmiş ve onun belirlediği Cüniyet isimli bir kişi yönetimine verilmişti. 1423 - 1425 yılları arasında Sultan 1. Murat Akhisar'a sefer düzenleyip Cüniyet'in iktidarına son vermişti. Artık Soma Osmanlılar'ın topraklarındadır. 24 Haziran 1920'de Yunan işgaline uğrayan Soma'nın bu durumu 13 Eylül 1922'ye kadar devam etmiştir. 

12 Haziran 1919' da Yunanlılar Bergama'yı işgal etti. Bergama ve çevresinde toplanan birliklerimiz, Yunan kuvvetlerinin (2 gün süren çatışma sonunda) geri çekilmerini sağlamıştır. Ancak destek kuvvetle beslenen Yunan güçlerine karşı koyamayacağını anlayan birliklerimiz, Soma'ya hızlı hareket edip, olağanüstü çabalarla Çinge cephesini kurdu. Çok şiddetli çarpışmalar oldu. 

Çinge Cephesi düşman güçlerini yıprattı ve zaman kaybettirdi. Ancak İvrindi ve Akhisar cephelerinin güçsüz kalıp düşmesiyle birlikte, birliklerimiz Savaştepe önlerine kadar çekilmek zorunda kaldı. 24 Temmuz 1920 Perşembe günü başlayan 2 yıl 2 ay 19 gün süren işgal işte bu olaylar sonucunda basladı. 13 Eylül 1922 Cumartesi günü, Somalılar için "Kurtuluş Günü" oldu. Bu zafer, özgürlüklerine tutsak olan, Kurtuluş Savaşı'na ve onun kahraman önderine inanmış, Kuvva-i Milliyeci ruhu taşıyan Somalıların zaferidir.